Od wybuchu pandemii w marcu do września 2020 r. w Warszawie wykorzystano o dwie trzecie mniej miejsc noclegowych niż w roku 2019. Z kolei w trakcie wiosennej fali pandemii najbardziej wyludnionym obszarem turystycznym było Stare Miasto, podczas gdy zwiększoną popularnością cieszyły się okolice Pałacu w Wilanowie. Okazało się też, że często muzea nie generują aż tak dużego ruchu w popularnych miejscach na mapie miasta, jak mogłoby się wydawać. To tylko niektóre wnioski z naszej analizy ruchu turystycznego na warszawskich ulicach.
Stare Miasto, Łazienki Królewskie, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz Pałac w Wilanowie to najpopularniejsze i najczęściej odwiedzane atrakcje Warszawy („Turystyka w Warszawie – raport 2019”, raport Urzędu Miasta m.st. Warszawy i MasterCard). Postanowiliśmy sprawdzić, jak wyglądał ruch pieszy w tych okolicach w 2020 roku – niezwykle trudnym i pełnym wyzwań dla branży turystycznej.
Ograniczenia w ruchu turystycznym związane z COVID-19 objęły niemal cały świat i obowiązywały przez większość 2020 roku. Podczas czasowego luzowania obostrzeń turyści chętniej wybierali lokalne atrakcje jako łatwiejsze do zaplanowania i bezpieczniejsze. Jak pokazał raport AirBnB, popularne wcześniej destynacje, jak Paryż, Nowy Jork czy Barcelona zostały wyparte przez wiejskie okolice Derbyshire w Wielkiej Brytanii czy tereny w pobliżu jeziora Muskoka Lakes, znajdujących się kilka godzin jazdy od Toronto.
Polski Instytut Ekonomiczny oszacował, że liczba Polaków, którzy wybrali się na wakacje w 2020 roku, utrzymała się na podobnym poziomie co w roku poprzednim. Jednak wiele osób, które planowało urlopy zagraniczne, postanowiło spędzić je w kraju. Jak zatem wyglądał ruch turystyczny w stolicy?
Warszawskie hotele świecą pustkami
Pierwszy przypadek COVID-19 w Polsce odnotowano 4 marca 2020 roku. 15 marca zamknięto granice, a 24 marca wprowadzono zakaz przemieszczania się. Na przełomie kwietnia i maja stopniowo znoszono ograniczenia, a od czerwca ponownie ruszyła działalność społeczno-kulturalna, a wraz z nią turystyka. Mimo to, nawet latem Warszawę odwiedziło dużo mniej osób niż przed rokiem. Widać to wyraźnie na przykładzie danych z GUS o stopniu wykorzystania miejsc w warszawskich obiektach noclegowych.
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Wiosenna i jesienna fala pandemii – wyludnione Stare Miasto i popularny Wilanów
Analiza ruchu pieszego w okolicy najpopularniejszych atrakcji turystycznych Warszawy pokazała, że to Stare Miasto najbardziej wyludniło się podczas wiosennej fali pandemii. Dopiero na przełomie czerwca i lipca ruch się tam odbudował. To dość nieoczekiwany wynik. Mogłoby się wydawać, że w czasie, gdy np. muzea są zamknięte, spacer po Starówce będzie stanowił atrakcyjną alternatywę.
Ciekawie wyglądają również dane dotyczące okolic Pałacu w Wilanowie. Tu szczyt ruchu pieszego w 2020 roku przypadł na jesienną falę pandemii, czyli wrzesień i październik. Prawdopodobnie wpłynęła na to świetlna instalacja plenerowa – „Królewskiego Ogrodu Światła” w Wilanowie uruchomiona 10 października – która z pewnością zachęciła odwiedzających do spacerów w tej okolicy.
Stosunkowo niskie zmiany w ruchu pieszym zanotowały natomiast okolice Muzeum POLIN. Może to oznaczać, że ruch pieszy jest tam generowany głównie przez lokalnych mieszkańców.
Źródło: 250 tys. pomiarów CitiesAI dla obiektów turystycznych Warszawy, 33 mln pomiarów dla średniej ogólnowarszawskiej
Muzea nie generują ruchu pieszego w okolicy
Wstępna analiza wykazała, że muzea nie zwiększają liczby okolicznych spacerowiczów. Żeby to potwierdzić porównaliśmy godzinowe rozkłady ruchu pieszego w okolicach wszystkich wybranych atrakcji turystycznych. Wysoki szczyt poranny i niski ruch wieczorny w dni robocze zarówno w okolicach Muzeum Powstania Warszawskiego, jak i Muzeum Żydów Polskich POLIN sugeruje, że wpływ ruchu turystycznego na całkowite natężenie ruchu pieszego w okolicy jest niewielki. Muzeum Powstania Warszawskiego znajduje się w miejscu zdominowanym przez biurowce, zaś Muzeum Żydów Polskich mieści się w samym sercu Muranowa, czyli dzielnicy mieszkaniowej.
Źródło: 250 tys. pomiarów CitiesAI dla obiektów turystycznych Warszawy, 33 mln pomiarów dla średniej ogólnowarszawskiej
Większe kompleksy, takie jak Stare Miasto, Łazienki Królewskie czy też Pałac w Wilanowie wraz z parkiem mają dużo większy wpływ na charakter ruchu pieszego w okolicy niż punktowe, nawet bardzo popularne miejsca, do których odwiedzający często dowożeni są autokarami. Bardziej szczegółowo widać to, gdy zestawimy ruch w dni robocze oraz weekendy wokół Muzeum Powstania Warszawskiego i w okolicach Pałacu w Wilanowie.
Źródło: 11 400 pomiarów CitiesAI w okresie 1.01-31.12.2020
Źródło: 17 400 pomiarów CitiesAI w okresie 1.01-31.12.2020
Widać, że w pierwszym przypadku mamy do czynienia z przewagą ruchu w dni robocze nad weekendami, a w drugim jest odwrotnie. Oczywiście, należy również wziąć poprawkę na to, że w roku 2020 muzea były czasowo zamknięte z powodu pandemii w przeciwieństwie np. do parków (z wyjątkiem krótkiego okresu podczas wiosennego lockdownu), co również wpłynęło negatywnie na ruch pieszy wokół nich.
Więcej sektorowych analiz wraz z komentarzami ekspertów ukaże się w raporcie „Piesi w Warszawie”, które CitiesAI planuje wydać pod koniec lutego.